Là “vựa” lạc của huyện, cây lạc đang là cây trồng chủ lực của xã Minh Quang, mỗi năm cho doanh thu trên 5 tỷ đồng. Năm nay, xã trồng mới 495 ha lạc, đạt 100% kế hoạch, đứng đầu toàn huyện Chiêm Hóa về diện tích và thời gian hoàn thành. Anh Ma Đình Lượng, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, do thời tiết diễn biến bất thường nên ngay từ đầu tháng 12 năm Kỷ Hợi, chính quyền xã đã chủ động tuyên truyền bà con về kế hoạch sản xuất lạc xuân, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng để làm đất. Đồng thời, xã thực hiện thêm 2 ha lạc che phủ nilon tại thôn Nà Mè, do chủ động thời vụ nên hiện cây lạc đang sinh trưởng, phát triển tốt.

Cán bộ UBND xã Minh Quang kiểm tra sâu bệnh trên lạc xuân tại thôn Nà Khau.

Anh Ma Công Thức, thôn Nà Khau, xã Minh Quang năm nay trồng 2.000 m2 lạc xuân. Anh cho biết, gia đình sử dụng máy làm đất nên tiết kiệm được nhiều thời gian, lạc trồng xong sớm hơn mọi năm khoảng 15 ngày, cây lạc đã đạt độ cao trên 15 cm, không có sâu bệnh. Gần đây, có mưa nhiều và rét đậm, hàng ngày gia đình anh phân công nhau ra đồng kiểm tra ruộng lạc, tiến hành làm cỏ, xới đất, bón phân NPK theo quy trình và theo dõi sâu bệnh gây hại.

Chủ tịch UBND xã Phúc Sơn Chẩu Văn Học cho biết, vụ xuân năm nay toàn xã trồng 490 ha lạc xuân. Để đảm bảo cho năng suất cao, ngay từ đầu vụ xã đã đôn đốc nhân dân tập trung làm sạch cỏ dại, xới gốc và dặm tỉa bổ sung số lượng cây lạc bị chết. Đồng thời, bón đạm Urê, Lân Lâm Thao, Kali cho cây trồng theo sự hướng dẫn của cán bộ khuyến nông, chú trọng điều tiết nước ở từng xứ đồng, khuyến cáo bà con tăng cường kiểm tra đồng ruộng phát hiện sâu bệnh để có hướng xử lý kịp thời. Vụ lạc xuân năm nay, xã Phúc Sơn tiếp tục thử nghiệm 5.000 m2 lạc nguyên chủng L14 theo Đề tài phục tráng giống lạc L14 nguyên chủng của huyện, đây là tiền đề để cải tạo cơ cấu giống lạc trên địa bàn xã trong tương lai. 

Gia đình ông Phạm Đức Thế, thôn Bản Cậu, xã Phúc Sơn là 1 trong 15 hộ tham gia thực hiện đề tài với diện tích 2.000 m2. Ông Thế cho biết, giống lạc L14 đã trồng nhiều năm và bị thoái hóa, năng suất, chất lượng kém. Khi được chọn tham gia đề tài, gia đình ông đã chủ động thu hoạch nhanh gọn diện tích cây vụ đông, chọn mặt bằng ruộng có đất canh tác tốt, bằng phẳng, đảm bảo cách ly với các ruộng trồng lạc khác để tiến hành các bước gieo trồng theo đúng hướng dẫn kỹ thuật.

Để liên kết sản xuất tạo niềm tin cho người dân gắn bó với cây lạc, hiện trên địa bàn xã Phúc Sơn có 2 tổ phát triển sản xuất lạc tại thôn Phiêng Tạ và thôn Búng Pẩu với gần 80 hộ tham gia, diện tích trên 40 ha. Các tổ viên tham gia thực hiện đúng quy trình từ mua vật tư, phân bón, kỹ thuật trồng, chăm sóc cây lạc đến khi thu hoạch, bảo quản sản phẩm và xuất bán ra thị trường… Từ đó tạo thành một chuỗi liên kết khoa học, tập trung, góp phần nâng cao giá trị cây lạc hàng hóa, tăng thu nhập cho bà con nông dân trên địa bàn xã. 

Ông Ma Phúc Khứu, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện đánh giá, vụ xuân năm 2020, ngoài việc tập trung sản xuất lạc tại các xã là “vựa” lạc của huyện, phòng khuyến khích các xã phát triển mô hình lạc che phủ ni lon, ứng dụng các mô hình lạc mới vào sản xuất. Ngoài việc chủ động phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện quản lý khâu bán giống, cán bộ của phòng trực tiếp xuống cơ sở, phối hợp với cán bộ khuyến nông xã hướng dẫn nhân dân cách phát hiện một số loài sâu, bệnh thường gặp, chủ động phòng trừ, hạn chế thấp nhất những thiệt hại gây ra, phấn đấu năng suất lạc đạt trên 60 tạ/ha.