Thôn Đồng Hương, xã Phúc Thịnh (Chiêm Hóa) có số lượng người Tày chiếm khá đông. Theo tìm hiểu của chúng tôi, đa số những cặp vợ chồng khi đã có con thì người dân trong làng thường gọi tên con thay cho tên cha mẹ. 

Ở thôn Đồng Hương, xã Phúc Thịnh (Chiêm Hóa) người ta vẫn thường gọi chị Nông Thị Hương theo tên con gái là Hà.

Bà Nông Thị Hương có cô con gái đầu lòng tên là Tạ Thanh Hà. Lâu nay người dân trong làng vẫn quen gọi bà Hương là “bà Hà”, “cô Hà”, “bác Hà”. Thế nên, khi chúng tôi hỏi đường vào nhà bà Hương thì mấy đứa trẻ cứ ngần ngừ mãi mới nhớ ra. Còn vợ chồng anh Nông Đức Long và chị Trương Thị Hồng từ khi có con đầu lòng là Nông Bảo Khánh mọi người chuyển sang gọi với cái tên thân mật là “cô Khánh”, “chú Khánh”, “anh Khánh”, “chị Khánh”, “bác Khánh”... 

Lý giải về về sự khác biệt trong cách xưng hô này, bà Hà Thị Xuyến, người già nhất trong thôn cho biết, đây là cách gọi thể hiện sự gắn kết tình cảm trong gia đình, giữa cha mẹ và con cái. Người Tày vốn coi trọng tình cảm gia đình. Khi vợ chồng lấy nhau có đứa con ra đời đánh dấu bước ngoặt lớn, bên cạnh niềm hạnh phúc đó còn là trách nhiệm lớn lao, nuôi dạy con cái nên người. Vì vậy người Tày thường lấy tên con đầu để gọi tên cho cha mẹ, cách gọi thân mật đó là sợi dây vô hình gắn kết tình cảm giữa các thành viên trong gia đình.

Anh Nông Anh Hải và chị Ma Thị Thu Trang, thôn 3 Thống Nhất, xã Yên Phú (Hàm Yên) vừa làm lễ cúng mụ (hay còn gọi là lễ đầy tháng) cho cô con gái đầu lòng tên là Bính. Anh Hải nói, từ đây mọi người trong làng gọi mình bằng tên con gái. Anh vừa thấy hạnh phúc vừa cảm thấy có trách nhiệm với gia đình hơn. Trước đây, người trong làng vẫn quen gọi bố mẹ anh là ông Hải, bà Hải..., giờ đây, vợ chồng anh lại có tên gọi mới là Bích. 

Theo ông Tống Đại Hồng, người nghiên cứu văn hóa Tày lâu năm, cách gọi này cũng đánh dấu một giai đoạn mới của đời người. Nó nhắc nhở trách nhiệm và nghĩa vụ của người cha, người mẹ, người chồng, người vợ. Người Tày thường lấy tên con đầu để gọi thay cho tên cha mẹ, nhưng nếu chẳng may người con bị mất đi thì họ lại linh động lấy tên người con kế tiếp để gọi.

Việc lấy tên con đầu lòng để gọi tên cha, mẹ đã trở thành nét văn hóa riêng của người Tày ở Tuyên Quang. Qua đó còn nhắc nhở mỗi người hãy sống có trách nhiệm hơn với con cái và luôn có ý thức vun đắp cho hạnh phúc gia đình.